Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych- zmiany w przepisach dotyczących Rad nadzorczych spółek kapitałowych
Drugim najbardziej istotnym punktem Nowelizacji KSH obok wprowadzenia prawa grup spółek jest tzw. reforma nadzoru właścicielskiego, z którą wiąże się wprowadzenie nowych obowiązków i uprawnień rady nadzorczej (oraz dyrektorów niewykonawczych w prostej spółki akcyjnej). Zmiany te obejmują każdy rodzaj spółki kapitałowej.
Dotychczasowy stan prawny nie regulował kompetencji Rady w sposób kompleksowy. Zgodnie z art. 219 § 1 KSH (i odpowiednio art. 300(69) KSH) Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
Ustawa nowelizująca znacząco wzmacnia zakres nadzoru Rady nad spółką poprzez doprecyzowanie nałożonych na nią obowiązków, a także poprzez określenie zasad odpowiedzialności członków tego organu za podejmowane działania lub ich zaniechanie.
Wśród szczegółowych zadań i kompetencji rady nadzorczej ustawodawca wymienia:
1. ocenę sprawozdań zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego pod kątem ich zgodności księgami, dokumentami i stanem faktycznym,
2. ocenę wniosków zarządu dotyczących podziału zysku lub pokrycia straty;
3. sporządzanie oraz składanie zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników ocen, o których mowa w pkt 1 i 2, oraz pisemnego sprawozdania z działalności rady nadzorczej za ubiegły rok obrotowy;
4. zawiadomienie kluczowego biegłego rewidenta o terminie posiedzenia rady nadzorczej dotyczącego sprawozdania finansowego i zapewnieniu mu aktywnego uczestnictwa w tym posiedzeniu wraz z przedstawieniem sprawozdania z badania sprawozdania finansowego spółki;
5. ustanowienie doraźnego lub stałego komitetu rady nadzorczej;
6. wybranie doradcy rady nadzorczej celem zbadania na koszt spółki określonej sprawy dotyczącej działalności spółki lub jej majątku, lub przygotowania określonych analiz oraz opinii;
7. wybór przewodniczącego rady nadzorczej;
8. protokołowanie uchwał rady nadzorczej.
Rada nadzorcza spółki dominującej została zobowiązana do nadzorowania realizacji interesu gospodarczego jej grupy przez każdą z nalężących do tej grupy spółek. Widzimy więc, że spółki zależne podlegać będą wzmocnionej, podwójnej kontroli.
Na Radę nałożono także obowiązek sporządzenia sprawozdania ze swojej działalności za każdy rok obrotowy. Zgodnie z punktem 3 takie sprawozdanie zostanie przedstawione Zgromadzeniu Wspólników.
Radzie nadzorczej spółki dominującej przyznano prawo żądania dostępu do ksiąg i innych dokumentów spółek zależnych, oraz przekazania wszelkich niezbędnych informacji, a także dokonania rewizji stanu ich majątków.
Zgodnie z przepisami KSH informacje, dokumenty, sprawozdania lub wyjaśnienia żądane przez radę nadzorczą są przekazywane radzie nadzorczej niezwłocznie, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia żądania do organu lub osoby obowiązanej, chyba, że w żądaniu określono dłuższy termin. Zarząd nie może ograniczać członkom rady nadzorczej dostępu do żądanych przez nich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień.
Przedmiotowa zmiana KSH wprowadza nowe zasady odpowiedzialności członków organów. Zgodnie z dodanym do KSH art. 214(1). § 1 „obowiązek lojalności” znajdzie zastosowanie także do członków zarządu i rady nadzorczej spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych. Przewidziano także zasadę „biznesowej oceny sytuacji”, zgodnie z którą członek zarządu/rady nadzorczej spółki nie będzie ponosił odpowiedzialności za swoje działania, jeżeli działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego. Nie uchyla to jednak obowiązku działania przez niego z należytą starannością i obowiązku lojalności.
W kolejnym wpisie przybliżymy Wam zmiany dotyczące zarządów spółek kapitałowych, w międzyczasie możecie podzielić się swoją opinią na temat omówionych już zmian!